Al jarenlang is hij de grote roerganger achter de filosofische avonden in Levensbron: Bart Wallet. Ook het komende seizoen is hij weer van de partij. ‘Er is niets waarover niet gefilosofeerd kan worden, dus ook over het thema “Onderweg” kunnen we dat’, stelt hij. ‘Maar het is onvermijdelijk dat we daarbij ook de gebieden van psychologie en spiritualiteit betreden.’
Dat kan de gesprekken alleen maar meer diepte geven, weet Bart. ‘De bedoeling is elke avond een deelthema in te leiden en om er daarna met elkaar over in gesprek te gaan.’ Thema’s zijn: De reiziger, De pelgrim, De vluchteling, en Op weg naar het einde.
1. De Reiziger
De wereld leek onze achtertuin. Waar we ook heen wilden, we konden er, op een enkele uitzondering na, komen. Maar door corona zaten we ineens opgesloten in een wereld die heel klein leek en vaak ook zo ervaren werd. De toerist is reiziger zolang hij nog niet op zijn stemming is aangekomen. De reiziger heeft geen bestemming. Hij laat het van allerlei factoren afhangen hoe hij reist en waarheen hij reist. Is het de mens eigen op zoek te gaan naar andere werelden? Wat is het nut van reizen? Is reizen een vorm van zwerven?
2. De pelgrim
De pelgrim van vroeger is niet meer de pelgrim van vandaag. Ooit gingen mensen uitsluitend pelgrimages ondernemen naar allerlei heilige plaatsen, als boetedoening, voor genezing of verdieping van het innerlijk leven. Nu is er een grote groep mensen die niet per definitie religieus is, maar toch een pelgrimage onderneemt. Wat is de zin van pelgrimeren? Is de moderne pelgrimage een soort alternatieve spiritualiteit?
3. De vluchteling
In de vroege Middeleeuwen kende de wereld de Grote Volksverhuizing. Een groot deel van de volkerenmassa’s was in beweging. Mensen vluchtten voor oprukkende veroveraars, voor onderlinge oorlogen, voor dreigende hongersnood, voor klimaatverandering. De herhaling van die geschiedenissen beleven we vandaag.
Moeten westerse werelddelen hun grenzen sluiten om zelf niet in de problemen te komen? Kan de vluchteling rechten ontlenen aan zijn status? Kent barmhartigheid grenzen?
4. Op weg naar het einde
Het leven is metaforisch ook een reis die wij afleggen. Een bekend allegorisch boek van de reis door het leven is de Pelgrimsreis van John Bunyan. Met alle keuzes die wij in het leven maken, blijft er maar één zekerheid: er zal een dag komen waarop wij onze levensreis hebben voleindigd. Heeft de ouderdom en het levenseinde haar eigen filosofie? Kunnen wij een leven als voltooid beschouwen en zo ja, wanneer?
Data 1 oktober 2020, 12 november 2020, 14 januari 2021 en 25 februari 2021. Van 19.30 tot 21.00 uur.
Extra info over de vier avonden:
- DE REIZIGER
De coronaperiode heeft ons duidelijk gemaakt dat er een moment kan komen dat reizen niet meer vanzelfsprekend is. De wereld leek onze achtertuin. Waar we heen wilden konden we, op een enkele uitzondering na, komen. Opeens zaten we opgesloten in een wereld die heel klein leek en vaak ook zo ervaren werd. De vensters op die wereld waren wijd open, maar we zagen een film waarin we zelf niet meespeelden en tegelijkertijd ook wel meespeelden.
De reiziger is geen toerist en de toerist is voor een belangrijk deel geen reiziger. De toerist is reiziger zolang hij nog niet op zijn stemming is aangekomen. De reiziger heeft geen bestemming. Hij laat het van allerlei factoren afhangen hoe hij reist en waarheen hij reist.
Is het de mens eigen op zoek te gaan naar andere werelden? Wat is het nut van reizen? Is reizen een vorm van zwerven?
- DE PELGRIM
De pelgrim van vroeger is niet meer de pelgrim van vandaag. Ooit gingen mensen uitsluitend pelgrimages ondernemen naar allerlei heilige plaatsen, als boetedoening, voor genezing of verdieping van het innerlijk leven. Nu is er een grote groep mensen die niet per definitie religieus is, maar toch een pelgrimage onderneemt. Denk alleen al aan de populaire pelgrimsroute naar Santiago de Compostela en de pelgrimages naar Jeruzalem of Mekka. Voor de meesten van hen is de bestemming dan ook niet het hoofddoel, maar de weg erheen. In de vroege Middeleeuwen was er de beroemde pelgrimage naar Kantelberg (Canterbury). Onderweg vertelde iedereen elkaar verhalen. De weg werd het doel.
Wat is de zin van pelgrimeren? Is de moderne pelgrimage een soort alternatieve spiritualiteit?
- DE VLUCHTELING
In de vroege Middeleeuwen kende de wereld de Grote Volksverhuizing. Een groot deel van de volkerenmassa’s was in beweging. Mensen vluchtten voor oprukkende veroveraars, voor onderlinge oorlogen, voor dreigende hongersnood, voor klimaatverandering. Er is niets wat al niet eens is geweest. De herhaling van die geschiedenissen beleven we vandaag. Daar waar de dreiging van de dood of uitzichtloosheid is, vluchten mensen naar landen waarvan ze verwachten dat ze daar veilig zullen zijn en een nieuw bestaan kunnen opbouwen. De vluchteling kent onderweg geen zekerheid, heeft alles achter zich gelaten. Het enige wat hem rest is de hoop.
Is de economische vluchteling een gelukszoeker, die geen recht heeft op een verblijfsvergunning?
Moeten Europa en andere westerse werelddelen hun grenzen sluiten om zelf niet in de problemen te komen? Kan de vluchteling rechten ontlenen aan zijn status? Kent barmhartigheid grenzen? Waren de Nederlandse emigranten die na de oorlog naar Canada en andere landen emigreerden economische vluchtelingen?
- OP WEG NAAR HET EINDE
Het leven is metaforisch ook een reis die wij afleggen. Een bekend allegorisch boek van de reis door het leven is de Pelgrimsreis van John Bunyan. Met alle keuzes die wij in het leven maken, blijft er maar één zekerheid: er zal een dag komen waarop wij onze levensreis hebben voleindigd.
We kunnen er in praktische zin niet op voorbereid zijn. We hopen nog lang en gezond te kunnen leven. Er niet meer zijn is dan vaak ondenkbaar. Heeft de ouderdom en het levenseinde haar eigen filosofie? We gaan dan nadenken over de zin van ons zijn en het zijn van de zin in de nadagen van ons bestaan.
Maakt de ouderdom ons tot wijzere en evenwichtiger mensen? Kunnen wij een leven als voltooid beschouwen en zo ja, wanneer? Is het geloven in een hiernamaals een troost in het leven?
Data: 25 februari 2021. Van 19.30 tot 21.00 uur.
Datum/Tijd: 25/02/2021 | 19:30 - 21:00 uur
Locatie: Levensbron