In april en juni 2016 wijdde Anneke van der Velde een drietal kerkdiensten aan ‘de Bijbel als spiegel van de ziel’. Kort gezegd gaat het erover hoe je de Bijbelverhalen kunt lezen op een dieptepsychologische manier. Dat klinkt wat zwaar, maar dat is het niet. 

Het betekent dat we de Bijbelverhalen proberen te lezen in de betekenis die ze hebben voor ons individuele levensverhaal. Voor de worstelingen, het verdriet en de vreugde, de belemmeringen en de kansen die we tegen komen in ons individuele leven.

Drewermann

Annekes inspiratie hieAfbeelding1-300x284rbij is de theoloog en psychoanalyticus Eugen Drewermann (1940-). Drewermann vindt de traditionele manieren van Bijbellezen niet bevredigend. Ze raken ons niet echt in onze existentiële worsteling. Veel van wat ons dagelijks leven beheerst, zoals angst, schuldgevoelens, seksualiteit en dood, komt daarbij nauwelijks aan bod op een manier waardoor we er werkelijk iets mee kunnen.

Drewermann zegt, dat er collectieve oerbeelden in de diepte van de ziel zijn. Deze beelden zijn universeel en krijgen vorm in mythen, sprookjes en dromen, en ook in de Bijbel.

De uittocht uit Egypte is voor Drewermann bijvoorbeeld een bevrijdingsverhaal dat zich in het leven van ieder mens herhaalt. Het weerspiegelt onze ontwikkelingsfasen en innerlijke gevechten.

Hoe maak je je los van de farao, het symbool voor alles wat je tegenhoudt vrij te zijn?
Je begint met onderhandelen, totdat het een plaag wordt. Dan komt het moment om te vluchten. De strijdwagens van de farao, die de achtervolging inzetten, kun je zien als de vermomming van de dodelijke schuldgevoelens over de nieuw ingeslagen weg.

Het is zaak door te zetten

Eindelijk bereik je de Schelfzee: terug kan niet meer, voor je ligt de angst. De oversteek ervaar je als een wonder, en aangekomen aan de andere kant denk je dat je er bent. Maar schijn bedriegt: je staat nog maar aan het begin van een lange weg.

In de drie kerkdiensten staan achtereen volgens de verhalen over de Schelfzee, Jericho en de ‘therapeutische’ Jezus centraal. Ik hoop dat deze manier van benaderen en interpreteren een inspirerende kijk op ons eigen leven kan opleveren.