Over (on)geloof en zin
Sinds april dit jaar werk ik samen met mijn moeder voor de Vrijzinnigen te Kampen. Mijn moeder studeerde theologie en ik humanistiek. Voor dit stukje doe ik de aftrap. We hebben beiden een vrijzinnige en humanistische levenshouding. Ik ervaar die niet als een eenvoudige en eenduidige manier van leven.
Het leven blijft voor mij dankzij deze levenshouding een zoektocht. Ik blijf vragen stellen en verbinding zoeken met de wereld waarin ik leef. Het is een levenshouding waarin ik constant opnieuw kijk naar wat het goede of het juiste is in dit leven. En dat kan ik niet alleen, daar heb ik anderen bij nodig. En zo’n gezamenlijke zoektocht ontstond toen ik aan het einde van een lezing over humanisme de vraag stelde: wat is het verschil tussen geloven en zingeving?
Ik heb er zelf ook over nagedacht. Ik kan een tekst lezen en geloven wat daar staat zonder dat ik mij daardoor aangesproken voel. Daarmee wordt een tekst zinloos voor mij. Een tekst moet mij raken en in beweging kunnen brengen en nog liever een nieuw pad voor mij openen. Zo haal ik inspiratie uit het boek Kinderen van moeder aarde, van Thea Beckman. Een fictief boek over hoe de aarde eruitziet na een 3e wereldoorlog. Een deel van de mensheid leeft in harmonie met de natuur en stemt daar ook de beslissingen op af. Het inspireert mij om na te denken over hoe ik omga met de wereld om mij heen. Hoeveel ruimte is er voor andere levende wezens? En hoe zorgen we er samen voor dat ons land gezond blijft? De zin ligt dus veel meer in de inspiratie voor een gezamenlijke leefbare wereld.
Zo geldt dat ook voor de contacten met de mensen om mij heen. Zin haal ik uit inspirerende contacten met de mensen vanuit wezenlijk contact dat wederkerig is. De ruimte zoeken om naar elkaar te luisteren en elkaar te begrijpen. Dat blijft een behoorlijke uitdaging, werk dat nooit af is. Naast mijn werk in de levensbron werk ik ook in het gevangeniswezen als geestelijk verzorger. Gedetineerden die ik daar ontmoet, staan vaak echt heel anders in het leven en ik moet echt mijn best doen om een beetje van die ander te begrijpen. Deze vorm van zin is een innerlijk groeiproces om meer openheid te ontwikkelen naar de buitenwereld. Het is verder kijken dan wat je ziet en het mooie zoeken in de mens die voor je staat, hoe anders die ook is.
Maar zin kan ook uit een onverwachte hoek komen. 15 jaar geleden toen ik in India was heb ik daar 10 dagen lang in stilte gemediteerd. Ik kwam uit een burn-out en mijn hele lichaam voelde nog steeds gespannen. Door te voelen en aanwezig te zijn met mijn lichaam kwam mijn lichaam tot ontspanning, ik vond mijn eigen levensplezier terug. Maar er gebeurde ook iets wat ik niet had verwacht. Tijdens het mediteren voelde ik een levensenergie door mezelf heen stromen, een energie van ‘iets’ dat mij met het leven verbond. En het is die ervaring van dit ‘iets’, dat voor mij het kruispunt is van geloven en zingeving, omdat ik ‘dit iets’ niet kan verklaren. Al kan de wetenschap nog zo goed verklaren welke processen plaatsvinden in mijn hoofd, de ervaring heeft de wetenschap tot nu toe niet kunnen vastgrijpen. Het blijft voor mij een ervaring die grote levensvragen oproept; is er toch iets meer?
Karin de Lange