Het is misschien een beetje raar voor een predikant, maar eigenlijk vind ik het mooiste gedeelte van de kerkdienst niet de kerkdienst zélf, maar het gedeelte dat eraan voorafgaat, en waar ik maar zijdelings bij betrokken ben. De tijd van voorbereidingen op zondagochtend.
Meestal ben ik wat aan de late kant, in de kerk. Ik neem me altijd voor om eerder te zijn, om me rustig op de kerkdienst voor te bereiden. Om de liturgieën netjes op een stapeltje te leggen, de liturgietafel in te richten, de microfoon te checken, even te kijken of er lucifers bij de kaarsen liggen, of dat ik een aansteek-kaarsje moet gebruiken. Maar meestal ben ik wat gehaast. Vaak heeft dat te maken met het thuisfront van twee jong volwassen dochters die in het weekend thuis zijn, die niet altijd meegaan naar de kerk, maar die ik nog graag van een ontbijtje wil voorzien. Eigenlijk begint de kerkdienst dáár al. Soms vragen ze waarom ik het werk doe wat ik doe, en of ik het niet veel fijner zou vinden om uit te slapen.
Inspiratie
Of ik vraag hen waarom ze niet mee gaan. En dan ontspint zich een gesprek over wat je belangrijk vindt in het leven, en waar je je inspiratie en rustmomenten vandaan haalt. Voor hen is dat (deels) anders dan voor mij. Het is verrijkend om daar dan even over te praten. Meestal grijp ik daarna mijn tas, vouw ik de liturgieën nog even en roep met een knipoog: ‘Ik zal voor jullie bidden!’ In die grap zit een ernstige kern van waarheid. Ook al is mijn gezin niet mee op zondagochtend, ze zijn me nabij, in mijn gedachten en in mijn gebeden.
Mooiste moment
En dan volgt wat mij betreft het mooiste moment. Het ogenblik dat ik de drempel van het kerkgebouw over ga en hoor en zie dat mensen volop aan het voorbereiden zijn. De organist die samen met de zangers de laatste liederen nog even oefent. De koster die in de weer is met koffie en het regelen van het geluid. Het kerkenraadslid dat mij nog even meldt wat de mededelingen van de ochtend zijn. Vaak zijn er al vroege vogels in de kerk die hun plaats hebben ingenomen en druk met elkaar in gesprek zijn. Blij zijn om elkaar te zien en informeren naar elkaars welzijn. Iedereen fris van huis, en vol verwachting van wat komen gaat. Soms druppelen mensen binnen die voor het eerst zijn, en even wegwijs gemaakt moeten worden. En langzamerhand daalt dan de stilte in. De stilte waarin kerkgangers zich richten op de dienst.
Mij raakt dat half uurtje vóór de dienst altijd. Het treft me, dat mensen met inzet en naar beste kunnen druk in de weer zijn om het uurtje waarin het geheim van het bestaan beleefd en geraakt wordt, concreet voor te bereiden. De bijdrage leveren waar ze zich verantwoordelijk hebben gemaakt, hun talenten inzetten, of zich in de communicatie naar de ander alvast instellen op het samen kerk zijn. Het is een mooie verbinding die daarin tot stand komt. De bedding voor wat we in de eigenlijke kerkdienst proberen te beleven.
Soms vind ik het bijna jammer de kerkdienst te beginnen, en die sfeer van gezamenlijk redderen, voorbereiden en verwachten te doorbreken… Maar dan zouden we juist de bron missen, die ons aanzet om het beste uit onszelf te halen en ten goede te laten komen aan de ander. Al is het maar in het klaarzetten van een stoel.
Anneke van der Velde
De vorige blogs lezen? Klik hier.