Lieve mama,
Vandaag (26 april 2019) ben ik precies 3 maanden in Caïro. 3 maanden klinkt best lang (vind ik), maar is het toch niet. Mijn semester is bijna afgelopen maar eigenlijk wil ik nog niet terug naar Nederland. Ik mis Nederland wel: met name de schone lucht en de rust. Toch wil ik nog een tijdje in Caïro blijven omdat ik het idee heb dat ik hier nog een heleboel kan leren en ervaren. Mijn Arabisch gaat gestaag vooruit, maar vooral spreken blijft moeilijk. En verder is Egypte gewoon een tof land waarvan ik nog maar weinig heb gezien.
Ik moet van jou natuurlijk nog wat religie of zingeving verwerken in deze column. Gelukkig is dat niet moeilijk wanneer je schrijft over een stad als Caïro. In Caïro is niet alles religie, maar wel veel. De vraag is vooral: Wat moet ik kiezen om over te vertellen? De voorbereidingen van de naderende ramadan? De rust op straat tijdens het vrijdagmiddaggebed? De vrouwen in sobere boerka’s en de vrouwen met hippe hoofddoekjes? God is in ieder geval overal. Zelfs op de ontelbare witte taxi’s die de stad bevolken, zijn vaak diverse koranverzen en ‘Allahu akbar’ (‘God is groot’) geschreven. Wanneer ik de taxi neem van Zamalek (het eiland in de Nijl waarop ik woon) naar Down Town en ik een praatje maak met de taxichauffeur, is één van de meest gestelde vragen (naast: ‘Ben je getrouwd?’ en ‘Hoe kan het dat je Arabisch spreekt?’): ‘Ben je moslim of christen?’ Ik antwoord dan meestal maar dat ik christen ben. Ook mijn atheïstische vrienden geven hetzelfde antwoord. Niet-religieus zijn is een wat ingewikkeld onderwerp in Egypte, alhoewel ik ook een aantal Egyptenaren ken die niet (meer) geloven in God. Zij houden voor hun ouders meestal verborgen dat ze van hun geloof gevallen zijn, om ze niet te kwetsen. Geloof in God (de islamitische of christelijke) is namelijk van groot belang voor veel Egyptische ouders.
God wordt ook in zeer diverse situaties aangeroepen. Om de haverklap roepen onze docenten, wanneer ze onder de indruk zijn van ons antwoord of wanneer we juist iets heel doms zeggen: ‘Allahu akbar!’ In Nederland hebben veel mensen misschien associaties van terrorisme en aanslagen bij deze uitroep, maar vaak betekent het zoiets als: ‘Godallemachtig!’ De docenten die zich met deze kreet tot Allah wenden, zijn soms niet eens moslim of zelfs religieus. Lang niet alle Egyptenaren zijn immers moslim: ongeveer 10% van de bevolking is Koptisch christen. Zo ook onze huisbaas dokter Ramy. Ons huis hangt vol met kalenders met voor elke maand een religieuze afbeelding en aan onze sleutels hangt een sleutelhanger met een tekening van Maria en Jezus. De Koptische gemeenschap is een belangrijk onderdeel van de Egyptische samenleving. Dit weekend is het Pasen voor de Kopten en het paasfeest wordt enthousiast gevierd. Het is een vrije dag voor de meeste Egyptenaren en wanneer ik geld pin wenst de pinautomaat mij een gelukkig Pasen toe.
Zingeving en religie zijn dus overal en in allerlei vormen te vinden in Caïro. Ik vind het moeilijk om alle nuances en de reikwijdte van het religieuze leven hier te vatten, daar kan je hele dikke boeken over schrijven. Maar jij bent zelf ook een paar dagen in Caïro geweest mama, wat viel jouw eigenlijk op aan de manier waarop de Egyptenaren zin geven?
Liefs uit Cairo,
Geerke
Foto-credit: Roxanne Shewchuk/Pexels.com